Wat maakt een school muzisch?
- Een krachtige muzische leeromgeving:
Muzisch werken start vanuit een positief en veilig klimaat waarin fouten maken toegestaan is. Doelgerichte opdrachten die uitdagend en gericht zijn op authenticiteit is van groot belang. De opdrachten moeten daarbij ruim geformuleerd zijn voor een persoonlijke aanpak, maar moeten uiteraard voldoen aan enkele criteria (een houvast). Tijdens de evaluatie moet de leerkracht niet alleen het product voor ogen houden, maar ook het proces moet een plaats krijgen om te evalueren.
Daarom heeft de leerkracht een begeleidende functie tijdens deze lessen, je moet in staat zijn de kinderen te motiveren, te aanmoedigen, bijsturen en positief te bekrachtigen. Op die manier ontwikkelen de leerlingen durf tijdens de muzische lessen en kan dit ook positief evolueren binnen de andere leergebieden.
Ideale kansen om sociale vaardigheden en attitudes te ontwikkelen.
Zo stimuleer je het creatief en anders denken in je klas.
- Breed muzisch werken
Het fantastische aan muzo vind ik dat de activiteiten zowel domeinoverschrijdend als leergebiedoverschreidend als geïntegreerd zijn. Daardoor kan je meerdere doelen tegelijk voor ogen houden en ze bereiken. Je kan makkelijk een thema doortrekken naar verschillende leergebieden. Dit kan motiveren om buiten de school verschillende activiteiten uit te voeren zoals een toneelvoorstelling, kunstenaar bezoeken, museum,.... Binnen breed muzische werken mogen we zeker niet vergeten dat je graadsoverschrijdende en klasoverschrijdende carousellen kan organiseren binnen de school.
- Muzisch hoekenwerk
Zoals leerkrachten hoekenwerk organiseren voor verschillende leergebieden kan je ook plaats geven voor muzische opdrachten binnen je hoekenwerk. Een expressiehoek waar de leerlingen zich expressief leren uiten en waarbij muzische beleving een belangrijk uitganspunt is. Hiermee geef je de leerlingen een kans om verder te oefenen in hun vaardigheden. Een valkuil hierbij kan zijn dat je de opdracht heel open kan zijn. Hou dit zeker goed in de gaten en koppel de opdracht aan duidelijke criteria.
- Muzisch project op schoolniveau
In dit geval kies je om met de hele schoolteam muzisch te werken. Je kan dit op diverse manieren aanpakken. Je kan bijvoorbeeld kiezen om rond een jaarthema te werken. Hieraan zijn enkele voorwaarden gekoppeld die als volgt luiden: het project moet vernieuwend zijn, heel de school moet betrokken worden, werk eventueel samen met externe culturele partners, ... De verdere inhoud moet besproken worden met de betrokken leerkrachten voordat er begonnen wordt. Achteraf moet men zeker tijd voorzien om te reflecteren met de kinderen en met de collega's.
- Muzische schoolomgeving
Het aanzien van de school beslist hoe de kinderen zich voelen op de school. Binnen de leeromgeving breng je verschillende culturele impulsen over naar de kinderen toe. Daarom is het van groot belang dat men extra aandacht schenkt aan de muzische schoolomgeving. Het 'muzische zijn' en het 'muzische zien' moeten duidelijk beschikbaar zijn.
Enkele ideeën die ik je kan meegeven:
- Projecteer de gemaakte werkjes: aan het raam, aan de muren,...
- Deelnemen aan culturele evenementen uit de omgeving.
-Muzisch ontplooien op de speelplaats: muziekmuur, krijt,...
Interview directeur
- Een krachtige muzische leeromgeving:
Muzisch werken start vanuit een positief en veilig klimaat waarin fouten maken toegestaan is. Doelgerichte opdrachten die uitdagend en gericht zijn op authenticiteit is van groot belang. De opdrachten moeten daarbij ruim geformuleerd zijn voor een persoonlijke aanpak, maar moeten uiteraard voldoen aan enkele criteria (een houvast). Tijdens de evaluatie moet de leerkracht niet alleen het product voor ogen houden, maar ook het proces moet een plaats krijgen om te evalueren.
Daarom heeft de leerkracht een begeleidende functie tijdens deze lessen, je moet in staat zijn de kinderen te motiveren, te aanmoedigen, bijsturen en positief te bekrachtigen. Op die manier ontwikkelen de leerlingen durf tijdens de muzische lessen en kan dit ook positief evolueren binnen de andere leergebieden.
Ideale kansen om sociale vaardigheden en attitudes te ontwikkelen.
Zo stimuleer je het creatief en anders denken in je klas.
- Breed muzisch werken
Het fantastische aan muzo vind ik dat de activiteiten zowel domeinoverschrijdend als leergebiedoverschreidend als geïntegreerd zijn. Daardoor kan je meerdere doelen tegelijk voor ogen houden en ze bereiken. Je kan makkelijk een thema doortrekken naar verschillende leergebieden. Dit kan motiveren om buiten de school verschillende activiteiten uit te voeren zoals een toneelvoorstelling, kunstenaar bezoeken, museum,.... Binnen breed muzische werken mogen we zeker niet vergeten dat je graadsoverschrijdende en klasoverschrijdende carousellen kan organiseren binnen de school.
- Muzisch hoekenwerk
Zoals leerkrachten hoekenwerk organiseren voor verschillende leergebieden kan je ook plaats geven voor muzische opdrachten binnen je hoekenwerk. Een expressiehoek waar de leerlingen zich expressief leren uiten en waarbij muzische beleving een belangrijk uitganspunt is. Hiermee geef je de leerlingen een kans om verder te oefenen in hun vaardigheden. Een valkuil hierbij kan zijn dat je de opdracht heel open kan zijn. Hou dit zeker goed in de gaten en koppel de opdracht aan duidelijke criteria.
- Muzisch project op schoolniveau
In dit geval kies je om met de hele schoolteam muzisch te werken. Je kan dit op diverse manieren aanpakken. Je kan bijvoorbeeld kiezen om rond een jaarthema te werken. Hieraan zijn enkele voorwaarden gekoppeld die als volgt luiden: het project moet vernieuwend zijn, heel de school moet betrokken worden, werk eventueel samen met externe culturele partners, ... De verdere inhoud moet besproken worden met de betrokken leerkrachten voordat er begonnen wordt. Achteraf moet men zeker tijd voorzien om te reflecteren met de kinderen en met de collega's.
- Muzische schoolomgeving
Het aanzien van de school beslist hoe de kinderen zich voelen op de school. Binnen de leeromgeving breng je verschillende culturele impulsen over naar de kinderen toe. Daarom is het van groot belang dat men extra aandacht schenkt aan de muzische schoolomgeving. Het 'muzische zijn' en het 'muzische zien' moeten duidelijk beschikbaar zijn.
Enkele ideeën die ik je kan meegeven:
- Projecteer de gemaakte werkjes: aan het raam, aan de muren,...
- Deelnemen aan culturele evenementen uit de omgeving.
-Muzisch ontplooien op de speelplaats: muziekmuur, krijt,...
Interview directeur
Om een duidelijk zicht te krijgen op het muzisch schoolklimaat in onze stageschool, Sint-Camillus, hebben mijn medestudente en ik de directeur van de school geïnterviewd. De vragen hebben we opgesteld na het lezen van hoofdstuk 11 in de Zeppelin. Het effectieve reflecteren over onze bevindingen en ontdekkingen gedurende dit interview, bespreek ik in een volgend blogbericht.
1. Wat is volgens u een goede muzische school? Wat houdt dat allemaal in?
Directeur: “Een goede muzische school. Eén, dit is ons stokpaardje natuurlijk, maar is een stuk rekening houden met de talenten van kinderen. Dat vind ik een heel belangrijke. Twee, dat alle muzische vaardigheden ook aan bod komen. Dus dat het niet enkel is een liedje leren of weet ik veel wat, want het is veel ruimer dan dat. Ik denk dat dat de twee hoofdzaken al een stuk zijn.”
2. Hoe proberen jullie als schoolteam een goed, muzisch schoolklimaat te creëren?
Directeur: “Dat is een moeilijke. Er moet gekeken worden een stuk naar de talenten van de leerkrachten zelf ook, niet iedere leerkracht is even goed onderbouwd in elk muzisch onderdeel. Wij proberen ook mee te werken aan projecten zoals in het eerste leerjaar de Droomschool waardoor ze sowieso toch al van professionele mensen of daar toch wel professioneel mee bezig zijn daaraan te werken. Anderzijds gaan we ook kijken, er zijn een aantal leerkracht zoals meester Paul die is heel muziekvaardig dus die doet ook graag, dat we die inzetten op bepaalde momenten. En voor de rest is het eigenlijk een beetje autonomie van de leerkrachten zelf, dus die zelf gaan kijken waar ze mee willen werken. Als dat dan bijvoorbeeld in een project zit zoals het schoolfeest, dan hebben we inderdaad van die gaat meer rond het beeldende werken, die gaat meer rond taal werken, ... Daar wordt zo’n beetje naar gekeken. Maar eigenlijk hou ik mij daar minder mee bezig dus het is meer op leerkrachtenniveau.”
3. Hoe gebruiken jullie het talentenarchipel om het muzische te bereiken?
Directeur: “Dat is een vraag die je aan meester J. zult moeten stellen, die zal daar beter op kunnen antwoorden.”
Toegevoegde antwoorden
Meester J.: “Ja dat talentenarchipel is ons schoolproject. Die hangt hier uit, eigenlijk alles draait daarrond. Wij proberen wero-thema’s, muzische thema’s, schoolprojecten eigenlijk altijd van daaruit te benaderen. En de kinderen laten kiezen naar welk eilandje dat ze gaan eigenlijk. Zoals het schoolfeest bijvoorbeeld. Eigenlijk proberen we het talentenarchipel door te trekken naar veel meer dan alleen muzische dingen.”
Student: “Maar het is wel vanuit het talentenarchipel naar het muzische dan?”
Meester J.: “Eigenlijk vormen wij onze projecten naar het talentenarchipel. Het is niet zo dat we het talentenarchipel aanpassen aan onze projecten. We vetrekken van een project en dan gieten we dat in het talentenarchipel. Maar de eilanden zijn soepeler bij ons, hoor. Het is soms zo wat ...”
Directeur: “Ja, dat is misschien wel een belangrijke, dat het talentenarchipel geen eilandjes op zich zijn eigenlijk maar dat dat eigenlijk in elkaar overloopt ook vaak. Dus dat ook in wero-thema’s de muzische aspecten aan bod komen, of andersom.”
Student: “Dus muzo wordt niet als een vak apart gezien?”
Directeur: “Nee eigenlijk zit dat doorheen de andere lessen. Ja wij zetten dat er wel soms op, “crea” in onze weekplanning.”
Meester J.: “Ja dat moet op papier juist zijn.”
Directeur: “Maar eigenlijk zit muzo zo wat overal in.”
4. Zorgen jullie ervoor dat hele school muzisch in beweging kan komen? Hoe pakken jullie dat aan?
Directeur: “Ik denk ook dat dat via die talenten wordt gedaan. Ik denk ook aan het schoolfeest dat iedereen dat heeft moeten voorbereiden. Het leuke aan projecten is dat het vaak een grotere periode in beslag neemt waardoor er ook intensiever aan kan worden gewerkt. Leerkrachten hebben indertijd ook een aantal fiches moeten uitwerken waarop ze dan eigenlijk konden aanduiden rond welke muzische vaardigheden dat ze eigenlijk aan het werken. Daar is een hele map van om dat toch wat levendig te houden. Want als je dat niet doet, dan ... We hebben in het verleden nog crea-namiddagen gehouden, daar zijn we een beetje van afgestapt en nu eigenlijk weer wat individueler dat de lessen gebeuren. Maar om er toch een overzicht over te houden, hebben we dat ooit wel georganiseerd. En nu ligt de verantwoordelijkheid eigenlijk bij de leerkrachten zelf.”
5. Hoe stimuleert u uw leerkrachten om het muzische te integreren buiten de lessen muzo? (bv. muzische tussendoortjes, muzische werkvormen in andere leergebieden, op de speelplaats, bij omgaan met verjaardagen of vieringen, ...)
Directeur: “Ik denk dat dat een zwak punt is van mij. Ik laat eigenlijk om eerlijk te zijn mijn leerkrachten heel vrij. Ik ben niet iemand die echt zo met het vingertje gaat wijzen van dat is niet goed of dat is niet goed. Ik heb een goed gevoel als ik door de school loop en ik zie wat er leeft, wat er gebeurt en wat ze doen, ... Ik denk dat dat een stimulans genoeg is om dat te bekomen en te bevestigden dat hetgeen wat ze maken of doen dat dat fantastisch is.”
6. Welke attitudes binnen muzo verwacht u van uw leerkrachten?
Directeur: “Wat bedoel je met attitudes? Kan je een voorbeeld geven?”
Student: “Bijvoorbeeld dat u zegt dat er resultaten in de gangen staan om zo muzische impulsen te creëren, verwacht u van de leerkrachten dat ze dit doen?”
Directeur: “Onbewust wel ja. Dat ze ermee bezig zijn, dat verwacht ik eigenlijk wel. Dat het iets is wat leeft. Ja er zijn ook heel wat kinderen die in die muzische eilanden (verwijzing naar talentenarchipel, nvdr.) hun ding vinden en dit moeten we echt wel stimuleren. Leerkrachten moeten hier ook wel hun best in doen.”
7. Wat verstaat u onder een muzisch leerproces?
Directeur: “Dat het product eigenlijk niet het belangrijkste is, maar het proces dat ze ondervinden, dat dat eigenlijk het belangrijkste is. Dus dat kinderen zelf nadenken over wat wil ik maken of bereiken of doen en welke stappen moet ik daarin zetten om dat te bereiken, en dat wat het resultaat ook is, eigenlijk doet dat er niet zo toe. Het belangrijkste is dat ze die stappen zetten en dat ze leren. En ook leren uit fouten die ze maken. Dat is eigenlijk wat ik het belangrijkste vind in een muzisch leerproces. Eigenlijk in alle vakken vind ik dit belangrijk.”
8. Wat is de rol van leerkrachten volgens u in zo’n muzisch leerproces?
Directeur: “Eigenlijk zouden ze een beetje een coach moeten zijn of een begeleider moeten zijn. Maar dat is soms moeilijk, hoor, dat zie ik ook wel. Ik weet dat sommigen nog te veel naar dat product willen werken, omdat ze dan vinden van voor moederdag of vaderdag dat moet iets mooi zijn, terwijl dat eigenlijk niet het belangrijkste is. Eigenlijk is het belangrijker het proces dat ze ondergaan om dat te bereiken. Maar ja wij komen uit een tijdperk waar dat allemaal dezelfde werkjes naast elkaar stonden dus dat is een klik die moet gemaakt worden.”
9. Probeert u dit ook mee te geven aan uw leerkrachten? Hoe?
Directeur: “We proberen dat, ja. Maar dat is niet altijd even makkelijk omdat je vervalt heel vaak in hetgeen je gewoon bent en waar je ervaring in hebt. We proberen dat wel. Zoals nu, volgende week is het conferentie, dan gaan we ook nog eens de visie en het werken en alles nog eens uitleggen zodat iedereen weer mee is. Want je hebt mensen die al jaren geleden ons proces van waarom we op deze manier werken en waarom we dit belangrijk vinden of dat belangrijk vinden. Maar is ook een instroom van nieuwe mensen die eigenlijk niet weten vanwaar dat komt of wat eigenlijk de bedoeling is en het is wel belangrijk om dat blijvend te zeggen en te vertellen dat iedereen nog mee is met alles. Maar dat coachen gebeurt vooral denk ik door de mensen uit de zorg ook. Dus die coachen mee in die talentenwerking en dat muzische zit daar sowieso in.”
10.Is er een cultuurcoördinator op school?
Directeur: “Cultuurcoördinator niet, nee. Het is eigenlijk meer de zorg. Juf E. doet dat voor de kleuterschool, Juf J. in de onderbouw, meester G. in de bovenbouw en meester J. doet eigenlijk een beetje het coördineren hierin.”
11.Integreren jullie veel cultuuractiviteiten? (bv. in cultuurcentrum in de buurt, voorstellingen bijwonen, ...)
Directeur: “Ja. Ja, eigenlijk wel. We hebben heel veel uitstappen en ook mensen die we uitnodigen, zoals bijvoorbeeld bij het schoolfeest: meester B. en juf S. die naar hier komen. Dat zijn mensen ook vanuit cultuur. Elk jaar dienen wij wel een project in in Canon Cultuurcel, nee nu heet dat Cultuurkuur. Maar dat is een dynamoproject dat we indienen waarbij we ook extra geld krijgen waardoor we ook extra mensen kunnen aantrekken om hier te werken of om met de kinderen bezig te zijn. We proberen wel altijd mogelijkheden te zoeken om zoveel mogelijk samen te werken. Maar ook de bib, het cultuurcentrum, de Stadsschouwburg, tentoonstellingen waar ze naartoe gaan, ... Op alle vlakken wordt er wel samengewerkt en eigenlijk vrij nauw samengewerkt met externen.”
12.Hoe wordt er op de school gewerkt aan muzische impulsen doorheen de school en aan de muzische uitstraling van de school? (bv. werkjes van lln ophangen, tentoonstellen; de gedichten die aan de muren hangen, ...)
Directeur: “Af en toe wordt er wel bewust aan gewerkt. Ik ga niet zeggen altijd, maar ik denk dat als je door de school wandelt en rondkijkt, dat er één regelmatig nieuwe dingen te zien zijn of te bewonderen zijn. Natuurlijk, als we het hebben over ik zeg maar ja dans of ritme, dat kan je moeilijker ... Ik denk dan moet je echt al een toonmoment hebben, maar die zijn er ook voor ouders. Toonmoment waarbij kinderen tonen wat ze gedaan hebben of gerealiseerd hebben. Dus ik denk wel dat we dat proberen uit te stralen. Ik denk dat wel. Maar ja, het visuele is natuurlijk altijd anders dan, ja ik bedoel dat is sterker dan bijvoorbeeld dans of ritme. Dat is moeilijker om visueel te maken. Maar ik denk wel dat als we dan naar buiten komen, zoals op een schoolfeest of op die toonmomenten, dat je dan wel ziet dat er muzisch wordt gewerkt.”
13.Worden er soms ouders of andere klassen uitgenodigd voor toonmomenten?
Directeur: “Ja, voor ouders of voor andere klassen, dat is afhankelijk wat de inhoud daarvan is. De ene keer is dat voor andere kinderen van de school, de andere keer is dat voor de ouders, dat kan een combinatie zijn. Ja ik kom weer terug op het schoolfeest natuurlijk, maar als je dan kijkt dan gaan zowel kinderen als ouders eigenlijk zien wat anderen hebben bereikt en waarmee ze bezig zijn. Een belangrijke ook is dat ook in die muzische vaardigheden kinderen leren dat fouten maken mag, dat je eigenlijk niets fout kunt doen. Je kunt er wel uit leren, maar meegeven dat dat zeker niet erg is als er fouten worden gemaakt.”
Na dit interview zocht de directeur naar extra documentatie over muzo, zoals de crea-middagen en leerlijnen. Deze lagen echter boven. Daar kregen we nog extra uitleg van een aantal leerkrachten (zie toegevoegd antwoorden interview) en mochten we de mappen van de vroegere crea-middagen eens bekijken.
Juf J.: “Vroeger deden wij dus crea-middagen, maar de leerkrachten wilden dit niet meer. En dan ben ik ermee gestopt met dat allemaal te klasseren en te doen want al die projecten zitten daarin. En dan doen ze het nu in de klas zelf.”
Directeur: “Zouden ze moeten doen.”
Juf J.: “Ja! Maar dat volg ik nu dus niet meer op.”
Directeur: “Maar eigenlijk, dit zijn de voorbeelden.”
Juf J.: “Dat was per project, onderbouw en bovenbouw, hadden wij fiches. Kijk zoals deze fiche bijvoorbeeld. Iedereen moest een les maken, zo’n fiche, met de doelstellingen en het lesverloop. En dan zaten wij heel vaak samen. Dan maakte dus iedereen zijn les en gebruikte iedereen die les zodanig dat wij allemaal voor 4 weken een leuke les hadden, maar die we niet altijd zelf gemaakt hadden. Maar wij hadden wel feeling met al de onderdelen van muzo. Zo werkten wij en dat was heel tof, heel veel samen zitten, heel veel bespreken, maar uiteindelijk was dat altijd heel tof. Onderbouw én bovenbouw. En dat hebben wij zo een paar jaar gedaan, maar dan zeiden ze we vinden het te zwaar, te druk. Kijk hier zie je dat, juf M. maakte die les, en dan was er ook altijd iemand vrij dat moment en dan werkte die hieraan. Wij verdeelden de kinderen maar wij waren met 4, maar er waren maar 3 groepen. Dus er is altijd iemand die vrij is en die werkte dan ook fiches uit op dat moment. Dat was een hele regeling, dat zat goed, maar ze wilden dat niet meer dus we zijn daarmee gestopt. En nu doen ze dit dus zelf, maar ik volg dat niet meer op. Dus als je vraagt hoe is het nu, dan weet ik het niet.”
Besluit
We startten het interview door te vragen wat een goede muzische allemaal inhoudt. Ze liet ons weten dat het een van favoriete lessen zijn binnen de schoolmuren. Daarbij kregen de talenten van de kinderen ook een belangrijke plaats. Ze konden ook binnen muzo perfect hun talenten inzetten. Ik was blij dat ik al zo'n antwoord kreeg! Ik kreeg snel de indruk dat de leerlingen muzo op de juiste manier konden ervaren op deze school.
Ze kiezen ervoor om te vertrekken vanuit een thema/project die vervolgens in activiteiten binnen het talentenarchipel gegoten wordt.
De verschillende eilandjes komen binnen een les meerdere keren voor. Wat zorgt voor een gevarieerde lesaanpak. Muzo wordt makkelijk geïntergreerd in andere vakken. Dit schikt de leerkrachten niet af.
Deze manier van aanpak sluit perfect aan bij mijn visie. De leerlingen moeten niet per sé wachten tot het "weekelijks muzo-uur". In de week komen ze meerdere keren in contact met muzo in verschillende leergebieden. Met als gevolg het vastzetten van de leerstof en meer interesse hebben in leergebieden die ze niet leuk of moeilijk vinden.
De directeur laat ook duidelijk blijken dat ze alle vertrouwen heeft in alle leerkrachten. Maar ze verwacht wel van de leerkrachten dat muzische werkjes in het licht worden gezet. Ze wilt duidelijk zien dat de school naar muzo toeleeft. (Ze apprecieert om het muziche duidelijk zichtbaar te maken).
Ook zij gaat akkoord dat binnen muzo het proces belangrijker is dan het product. De kinderen moeten de kans krijgen om goed na te denken wat ze willen bereiken en hoe ze de beste stappen kunnen zetten om dat te realiseren. Daarbij dient de leerkracht als coach of als begeleider die de kinderen in dit proces ondersteunt. De directeur geeft toe dat er nog altijd leerkrachten zijn die vooral werken aan het product waarvan ze moeten afstappen. Dit is ook wat muzo is! Ik ging ermee eens wat ze vertelde.
Er is geen cultuurcoördinator aanwezig op school, maar eerder zorgleerkrachten die deze taak overnemen.
Uiteindelijk is de school wel actief betrokken bij cultuuractiviteiten wat ook nodig is om breed muzisch te werken.
Wat de muzische impulsen betreft zijn er in de gangen en op de speelplaats werkjes te bewonderen op deze school. Voor dans en muziek is dit niet altijd van toepassing maar er worden wel dagen georganiseerd waarin ouders uitgenodigd worden voor toonmomenten. Het is mooi dat muzo niet alleen bij beeld of het zichtbare blijft. Door toonmomenten te organiseren en om daarrond te werken beleven kinderen heel veel plezier en hebben ze succeservaringen achter de rug. Op die manier ervaren de ouders en of betrokken familieleden het muzische zijn van deze school. Goed bedacht muzisch initiatief vind ik. Dit is ook een meerwaarde voor kinderen die moeilijkheden hebben om op te treden voor een (groot) publiek. (Daarmee leren ze hun angsten overwinnen.)
Na het interview kregen we de kans om in de crea/muzo-mappen te bekijken waarin de uitgewerkte lessen gebundeld waren. De lessen waren zeer gedetailleerd uitgewerkt met het schoolteam. De georganiseerde creamiddagen gingen door op de hele school,waarbij elke leerkracht een van de deeldomeinen aan de klas overbracht. Dit nam heel wat tijd en moeite in beslag waardoor ze deze manier van werken hebben opgegeven. Elke leekracht regelt het nu voor zichzelf. Persoonlijk vind ik het wel jammer dat ze hiermee gestopt zijn. Heel het schoolteam kwam samen voor leuke en doordachte muzische lessen (per graad aangepast) wat nu niet meer zo is. Je moet als leerkracht je plannen trekken en dit kan dan niet altijd volgens de muzische normen.
Besluit
We startten het interview door te vragen wat een goede muzische allemaal inhoudt. Ze liet ons weten dat het een van favoriete lessen zijn binnen de schoolmuren. Daarbij kregen de talenten van de kinderen ook een belangrijke plaats. Ze konden ook binnen muzo perfect hun talenten inzetten. Ik was blij dat ik al zo'n antwoord kreeg! Ik kreeg snel de indruk dat de leerlingen muzo op de juiste manier konden ervaren op deze school.
Ze kiezen ervoor om te vertrekken vanuit een thema/project die vervolgens in activiteiten binnen het talentenarchipel gegoten wordt.
De verschillende eilandjes komen binnen een les meerdere keren voor. Wat zorgt voor een gevarieerde lesaanpak. Muzo wordt makkelijk geïntergreerd in andere vakken. Dit schikt de leerkrachten niet af.
Deze manier van aanpak sluit perfect aan bij mijn visie. De leerlingen moeten niet per sé wachten tot het "weekelijks muzo-uur". In de week komen ze meerdere keren in contact met muzo in verschillende leergebieden. Met als gevolg het vastzetten van de leerstof en meer interesse hebben in leergebieden die ze niet leuk of moeilijk vinden.
De directeur laat ook duidelijk blijken dat ze alle vertrouwen heeft in alle leerkrachten. Maar ze verwacht wel van de leerkrachten dat muzische werkjes in het licht worden gezet. Ze wilt duidelijk zien dat de school naar muzo toeleeft. (Ze apprecieert om het muziche duidelijk zichtbaar te maken).
Ook zij gaat akkoord dat binnen muzo het proces belangrijker is dan het product. De kinderen moeten de kans krijgen om goed na te denken wat ze willen bereiken en hoe ze de beste stappen kunnen zetten om dat te realiseren. Daarbij dient de leerkracht als coach of als begeleider die de kinderen in dit proces ondersteunt. De directeur geeft toe dat er nog altijd leerkrachten zijn die vooral werken aan het product waarvan ze moeten afstappen. Dit is ook wat muzo is! Ik ging ermee eens wat ze vertelde.
Er is geen cultuurcoördinator aanwezig op school, maar eerder zorgleerkrachten die deze taak overnemen.
Uiteindelijk is de school wel actief betrokken bij cultuuractiviteiten wat ook nodig is om breed muzisch te werken.
Wat de muzische impulsen betreft zijn er in de gangen en op de speelplaats werkjes te bewonderen op deze school. Voor dans en muziek is dit niet altijd van toepassing maar er worden wel dagen georganiseerd waarin ouders uitgenodigd worden voor toonmomenten. Het is mooi dat muzo niet alleen bij beeld of het zichtbare blijft. Door toonmomenten te organiseren en om daarrond te werken beleven kinderen heel veel plezier en hebben ze succeservaringen achter de rug. Op die manier ervaren de ouders en of betrokken familieleden het muzische zijn van deze school. Goed bedacht muzisch initiatief vind ik. Dit is ook een meerwaarde voor kinderen die moeilijkheden hebben om op te treden voor een (groot) publiek. (Daarmee leren ze hun angsten overwinnen.)
Na het interview kregen we de kans om in de crea/muzo-mappen te bekijken waarin de uitgewerkte lessen gebundeld waren. De lessen waren zeer gedetailleerd uitgewerkt met het schoolteam. De georganiseerde creamiddagen gingen door op de hele school,waarbij elke leerkracht een van de deeldomeinen aan de klas overbracht. Dit nam heel wat tijd en moeite in beslag waardoor ze deze manier van werken hebben opgegeven. Elke leekracht regelt het nu voor zichzelf. Persoonlijk vind ik het wel jammer dat ze hiermee gestopt zijn. Heel het schoolteam kwam samen voor leuke en doordachte muzische lessen (per graad aangepast) wat nu niet meer zo is. Je moet als leerkracht je plannen trekken en dit kan dan niet altijd volgens de muzische normen.
muzische lesmappen van Sint-Camillus
|
Interview mentor
Als laatste hebben we nog enkele vragen gesteld aan de mentor muzo in de superheldenklas.
1. Hoeveel lesuren komt muzische opvoeding aan bod in een schoolweek?
Mentor: “Ik sta in de superheldenklas. Dat is een groep leerlingen van het vierde, vijfde en zesde leerjaar. De klasgroepen bestaan bij ons op niveau van de kinderen. Leeftijd speelt geen rol. Muzo komt twee tot drie uur per schoolweek aan bod.”
2. Wat is uw visie op de muzische lessen? (Wat moet zeker aan bod komen? Waarom vind je dat zo belangrijk?)
Mentor: “Mijn visie is het ontdekken van hun talenten. Hierdoor komt het muzische weinig aan bod. Per thema kunnen ze kiezen in welk eiland ze aan de slag willen gaan om hun talenten in te zetten. Daarbij stellen we een stappenplan op. We beginnen met een brainstorm, van daaruit maken we een planning, vervolgens zoeken we naar geschikte materialen, daarna kunnen ze aan de slag. Het is zeker toegelaten om feedback te vragen. Ik geef hen dan tips en help ze verder. Ten slotte maken we tijd voor het toomoment en of evaluatie. Om te evalueren gebruiken passen we 'zachte evaluatie' toe. Dat is een vorm van zelfevaluatie. Ook let ik vooral op het evalueren van het proces dan het product.”
3. Hebben jullie een muzische leerlijn?
Mentor: “Neen, maar we volgen de actualiteit wel heel goed. Dat kan dienen om daarrond iets in de klas te doen. Ook proberen we de belangrijke dagen, feesten in de verf zetten zodat we daarmee ook iets leuks kunnen doen. Bijvoorbeeld Halloweentocht, dierendag, valentijn, ...”
4. Hoe bepaal je het muzisch thema? Vertrek je bijvoorbeeld vanuit een ander leergebied waar ze over leerden?
Mentor: “Vooral wat er in de wereld gebeurt. De thema's in Zonneland dienen soms als inspiratie omdat daar meestal actuele thema's aan bod komen.”
5. In welke muzische domeinen voel jij je sterk en minder sterk?
Mentor: “Ik voel me sterk in media, muzisch taalgebruik, bewegingsexpressie en drama. Domeinen waar ik me minder sterk in voel zijn muziek en beeld.”
6. Heeft dat ook invloed op je keuze van de muzische lessen?
Mentor: “Ja, want ik focus me dan meer op domeinen waar ik sterk in ben. Dat probeer ik meer aan bod te laten komen. Muziek en beeld blijven dan vaak aan de kant liggen.”
7. Stimuleer je tijdens muzo de eigen inbreng van je leerlingen?
Mentor: “Ze mogen het zelfstandig of in groep het stappenplan volgen. Ze krijgen op die manier de kans om hun eigen fantasie er aan toe te voegen.”
Actie 1: Muzisch carroussel
Actie 2: Muzisch spel
Het organiseren van een muzisch spel vond ik de max! Dit zou zeker in alle scholen aan bod moeten komen. Kinderen spelen niet zomaar een spel, maar zijn bezig met de verschillende deeldomeinen van muzo die domeinoverschreiden verlopen. Dit kan je makkelijk elke week in de nanamiddag organiseren of telkens om de maand aan bod laten komen.
Bij deze acties moet men als school ook rekening houden met een krachtige muzische leeromgeving. De leerkrachten moeten de eigen inbreng van de leerlingen meer stimuleren, de leerlingen meer kans bieden om ook van elkaar te leren en niet alleen te groeien waar ze reeds sterk in zijn.
Volgens mij zouden ze de vroegere aanpak terug moeten hanteren. Wekelijks samenkomen met de leerkrachten en muzische lessen bedenken om dan in hun klas aan de slag te gaan. Niet iedere leerkracht voelt zich even sterk binnen muzo, daarom is het juist voordeliger om ideeën uit te wisselen. Ik zou het ook leuker vinden om lessen met de hele schoolteam aan te pakken. Zo kan je ook werken aan de domeinen waar je je minder sterk in voelt.
Besluit
Ik vind het zeer mooi dat deze school belang hecht aan de talenten van
de leerlingen en hier volop mee bezig zijn. Als school vind ik dat zij een
goede aanpak hadden bij het organiseren van crea-namiddagen. Spijtig dat ze hiervan zijn afgestapt door omstandigheden. Maar nog altijd wordt er rekening houden met het niveau van de leerlingen
en niet de leeftijd.
Het telleurstellende vond ik dat het muzische niet voldoende aan bod
kwam in deze klas. Als leerkracht zou ik me juist verdiepen in het muzische
omdat de leerlingen dankzij muzo hun talenten kunnen ontdekken. Met behulp van gevarieerde muzische activiteiten hen hierin doen groeien. Het is vrij normaal dat de leerkracht muzische domeinen kiest waarin hij sterk is maar de domeinen die hij aan de kant schuift kan juist heel belangrijk zijn. De leerlingen die juist in die domeinen sterk zijn, hebben dan weinig kans om uit te blinken in hun muzische kwaliteiten wat hen kan demotiveren. Ik vind juist dat je de domeinen die je minder goed liggen aan bod moet laten komen. Kinderen moeten niet alleen gebruik maken van jou inspiratie en motivatie als leerkracht. Het kan ook perfect omgekeerd! Je kan heel veel inspiratie opdoen van de creaties van je leerlingen. Doe gerust mee en experimenteer! Durf en inzet zijn ook belangrijk bij muzo. Je mag gerust fouten maken en blijven oefenen.
Zoals het hoort krijgen de leerlingen de kans om hun eigen fantasie en inbreng aan bod te laten komen. Een stappenplan kan altijd van pas komen voor kinderen die dit echt nodig hebben.
Acties om het muzisch schoolklimaat te versterken:
Actie 1: Muzisch carroussel
Elke maand zou de hele school een dag rond een bepaald thema, een
muzoreis kunnen organiseren. Een parcours die de hele school moet afleggen in
niveaugroepen. Ieder leerkracht kiest een eiland waarin hij/zij sterk is. De
leerkrachten verzamelen per eiland en per graad creatieve opdrachten die de leerlingen
moeten realiseren. De hele dag reizen de leerlingen van eiland tot eiland tot
ze al die negen eilanden hebben doorlopen. Zo komen ze met heel de school
muzisch in beweging en ontdekken ze hun talenten vele sneller.
Wanneer dit niet op een dag te realiseren valt, kan men dit verspreiden over verschillende dagen/middagen. Het is van belang dat hierbij de opdrachten worden aangepast per graad!
Wanneer dit niet op een dag te realiseren valt, kan men dit verspreiden over verschillende dagen/middagen. Het is van belang dat hierbij de opdrachten worden aangepast per graad!
Actie 2: Muzisch spel
Het organiseren van een muzisch spel vond ik de max! Dit zou zeker in alle scholen aan bod moeten komen. Kinderen spelen niet zomaar een spel, maar zijn bezig met de verschillende deeldomeinen van muzo die domeinoverschreiden verlopen. Dit kan je makkelijk elke week in de nanamiddag organiseren of telkens om de maand aan bod laten komen.
Het voorbereiden neemt heel wat tijd in beslag, maar wanneer je ziet dat kinderen hier plezier uithalen, heb je het er allemaal voor over!
Algemeen Besluit:
Algemeen Besluit:
Bij deze acties moet men als school ook rekening houden met een krachtige muzische leeromgeving. De leerkrachten moeten de eigen inbreng van de leerlingen meer stimuleren, de leerlingen meer kans bieden om ook van elkaar te leren en niet alleen te groeien waar ze reeds sterk in zijn.
Leergebiedoverschreidend werken is al een positieve gewoonte op deze school.
Ze richten zich vooral op actuele thema's wat op zich wel positief is. Wanneer je binnen muzo domeinoverschrijdend werkt, kan je verschillende doelen voor ogen houden en halen de leerlingen de meerwaarde aan de domeinen over. Dit is iets wat de school nog ontbreekt. Net zoals je leergebiedoverscheidend stimuleert, kan je dat ook doen binnen muzo met de verschillende domeinen. Dit kan zeer leuke ervaringen bij de kinderen achterlaten en hen hierin doen groeien.
Ze richten zich vooral op actuele thema's wat op zich wel positief is. Wanneer je binnen muzo domeinoverschrijdend werkt, kan je verschillende doelen voor ogen houden en halen de leerlingen de meerwaarde aan de domeinen over. Dit is iets wat de school nog ontbreekt. Net zoals je leergebiedoverscheidend stimuleert, kan je dat ook doen binnen muzo met de verschillende domeinen. Dit kan zeer leuke ervaringen bij de kinderen achterlaten en hen hierin doen groeien.
Volgens mij zouden ze de vroegere aanpak terug moeten hanteren. Wekelijks samenkomen met de leerkrachten en muzische lessen bedenken om dan in hun klas aan de slag te gaan. Niet iedere leerkracht voelt zich even sterk binnen muzo, daarom is het juist voordeliger om ideeën uit te wisselen. Ik zou het ook leuker vinden om lessen met de hele schoolteam aan te pakken. Zo kan je ook werken aan de domeinen waar je je minder sterk in voelt.
Een muzische schoolomgeving
Muzische zijn:
Op Sint-Camillus wordt muzische vorming door elke leerkracht individueel ingevuld.
De ene leerkracht is muzischer dan de ander en dat merkte ik ook aan de werkjes die ik kon bewonderen in de gangen.
Tijdens mijn stage kreeg ik veel tijd om aan muzische opdrachten te werken. Daarvoor stonden andere leergebieden zeker niet in de weg. We hebben bijvoorbeeld boten gemaat met herbruikbaar materiaal en voor moederdag een zelf versierd toilettasje en zeep.
Nog enkele voorbeelden van het 'muzische zijn':
Op Sint-Camillus wordt muzische vorming door elke leerkracht individueel ingevuld.
De ene leerkracht is muzischer dan de ander en dat merkte ik ook aan de werkjes die ik kon bewonderen in de gangen.
Tijdens mijn stage kreeg ik veel tijd om aan muzische opdrachten te werken. Daarvoor stonden andere leergebieden zeker niet in de weg. We hebben bijvoorbeeld boten gemaat met herbruikbaar materiaal en voor moederdag een zelf versierd toilettasje en zeep.
Nog enkele voorbeelden van het 'muzische zijn':
- Muzische tussendoortjes na een zware wiskunde of taalles krijgen altijd voorrang.
- Wekelijks krijgen leerlingen twee à drie uur muzo als vak.
- De school staat open om muzo te integreren in verschillende leergebieden.
- Extra vrije uren wordt ingevuld met muzische activiteiten. (thema hangt af van wat ze in andere leergebieden hebben gezien.)
- Wekelijks krijgen leerlingen twee à drie uur muzo als vak.
- De school staat open om muzo te integreren in verschillende leergebieden.
- Extra vrije uren wordt ingevuld met muzische activiteiten. (thema hangt af van wat ze in andere leergebieden hebben gezien.)
Muzische zien:
Wanneer je Sint-camillus binnentreedt zie je duidelijk dat de school leeft. Op de speelplaats zijn de werkjes van leerlingen te bewonderen. Een boom vol met houten paaseieren die versierd zijn door de kinderen.
Toonmomenten die jaarlijks voor ouders en kinderen worden georganiseerd waarbij ze hun voorbereide muzische activiteit voorstellen.
Er worden veelvuldig kansen aangeboden om hun talenten te ontdekken en om daarin verder te groeien. De werkjes van de leerlingen worden in de gangen of zelfs op de speelplaats uitgehangen om hun prestaties te tonen aan andere kinderen van de school.
Van binnen naar buiten:
Wanneer je Sint-camillus binnentreedt zie je duidelijk dat de school leeft. Op de speelplaats zijn de werkjes van leerlingen te bewonderen. Een boom vol met houten paaseieren die versierd zijn door de kinderen.
Toonmomenten die jaarlijks voor ouders en kinderen worden georganiseerd waarbij ze hun voorbereide muzische activiteit voorstellen.
Er worden veelvuldig kansen aangeboden om hun talenten te ontdekken en om daarin verder te groeien. De werkjes van de leerlingen worden in de gangen of zelfs op de speelplaats uitgehangen om hun prestaties te tonen aan andere kinderen van de school.
Van binnen naar buiten:
Voor het schoolfeest wordt er binnen het jaar gewerkt rond een thema. Dit jaar was dit 'Circus'. Dankzij het dynamoproject is het de school gelukt om het schoolfeest om te toveren tot een groot circus. Door het jaar heen mochten de leerlingen een act kiezen die ze graag wouden uitvoeren op het schoolfeest. Er waren hele leuke acts waaruit ze konden kiezen:
- trucjes met de flower sticks
- acrobatie
- touwspringen
- goocheltrucs
- diabolo
- jongleren
De acts werden zeer goed ingeoefend doorheen het schooljaar.
Zo werden de ouders ook geprikkeld met het muzische die op de school heerst.
- trucjes met de flower sticks
- acrobatie
- touwspringen
- goocheltrucs
- diabolo
- jongleren
De acts werden zeer goed ingeoefend doorheen het schooljaar.
Zo werden de ouders ook geprikkeld met het muzische die op de school heerst.
Van buiten naar binnen:
Er is geen cultuurcoordinator aanwezig op de school. Maar de zorgleerkrachten nemen deze taak over.
Doorheen het schooljaar worden er uitstappen georganiseerd, de cultuurkuur, het dynamoproject wordt elk jaar uitgenodigd op de school.
Het muzische zien |
Poppen gemaakt uit klei |
'Het is carnaval' |
'Schilder je circusact' (op de speelplaats) |
Ramen geschilderd door leerlingen |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten